Raadsvergadering

Mevrouw Sterenborg-Kooij opent de vergadering, heet in het bijzonder de heer Schuiling, voorzitter Veiligheidsregio Groningen en de heer Knoop, commandant Brandweer Groningen, welkom en licht toe dat zij deze raadsvergadering voorzit omdat het inhoudelijke agendapunt van vanavond binnen de portefeuille van de voorzitter van de raad valt.

Mevrouw Luijken is afwezig.

Conform.

Er hebben zich geen insprekers gemeld.

Bij een bovenlokale crisis krijgt de voorzitter van de Veiligheidsregio bevoegdheden. Achteraf kan de gemeenteraad de voorzitter vragen om mondeling informatie te geven over de genomen beslissingen. Na de zomer werden zieke asielzoekers vanuit Delfzijl naar het AZC Musselkanaal verhuisd. Dat mocht 17 dagen duren. Daarover praat de gemeenteraad vanavond met de voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen (VRG).
De behandeling is als volgt opgedeeld:
- de formele besluitvorming;
- de gezondheidsaspecten;
- de samenwerking tussen de VRG, het Centraal Orgaan Asielzoekers (AZC) en de gemeente.

DE FORMELE BESLUITVORMING
De heer Schuiling zet uiteen hoe de besluitvorming is verlopen en wie daarbij betrokken waren. Op 19 augustus kwam er een signaal binnen bij het regionaal operationeel team over zorgen rondom oplopende besmettingen bij het COA in Delfzijl.
Om 16.30 uur dezelfde dag is het regionaal beleidsteam bijeen gekomen. Toen is contact gelegd met het COA en uw burgemeester of het AZC in Musselkanaal soelaas zou bieden. De analyse van de situatie in Delfzijl is gemaakt door de GGD en artsen die daar aanwezig zijn, er waren toen 18 personen besmet. De overweging om naar Musselkanaal te kijken kwam voort uit het feit dat daar op 27 augustus een AZC operationeel zou zijn. Op 20 augustus is een dringend advies van de GGD gekomen voor verplaatsing uit Delfzijl. De opdracht is toen verstrekt om 21 augustus uiterlijk 10.00 uur een plan van aanpak te hebben om mensen in isolatie of in quarantaine te plaatsen. Ook is toen contact gelegd met uw burgemeester. Die wilde eerst ruggespraak houden met de fractievoorzitters, de gemeenteraad en het college. Dat gesprek was om 18.30 uur. Intussen werden voorbereidingen getroffen om alles in goede banen te leiden. Op 21 augustus kwam het groot regionaal beleidsteam bijeen, daarin zitten alle burgemeesters van de provincie Groningen en is aan de orde geweest wat de situatie in Delfzijl was. Vervolgens is daar contact over geweest met COA. De burgemeester van Delfzijl gaf aan dat de situatie steeds nijpender werd. Daarop heeft de heer Schuiling contact gelegd met de directeur van het COA dat er spoed kon worden betracht met het veilig stellen van de situatie in Delfzijl. Voortdurend is er contact geweest met de burgemeester van Stadskanaal. Zij heeft direct aangegeven dat opgelet moet worden dat deze bewoners dan niet van het terrein af kunnen. Niet alleen de politie maar ook het openbaar ministerie werden betrokken bij de gesprekken. Vrijdagavond 21 augustus komt er advies van de directeur publieke gezondheid (GGD) dat er verbetering moet komen in het AZC in Delfzijl. Zaterdagochtend komt in een extra vergadering het regionaal beleidsteam bijeen. Dan blijkt het aantal besmettingen in het AZC Delfzijl 28 te zijn. De directeur publieke gezondheid is van mening dat die situatie dermate onwenselijk is dat ter plekke besloten is contact te leggen met de burgemeester en het COA. Het lijkt het beste en het snelste om Stadskanaal te vragen medewerking te verlenen inzake openstelling van het AZC Musselkanaal voor de besmette personen. Er worden voorwaarden geformuleerd voor het COA in Musselkanaal qua beveiliging. Om dat te borgen nam de heer Schuiling een besluit met een gebiedsgebod, dat is de juridische vertaling zodat voor politie optreden mogelijk wordt. Aansluitend vindt overleg plaats tussen politie, openbaar ministerie en GGD over het inregelen van alle processen. Ook tekent de heer Schuiling diezelfde dag een noodbevel voor het geval het in Musselkanaal zou ontsporen. Op 24 augustus worden de afspraken bevestigd in een brief aan COA.
Op 26 augustus is een brief aan het COA gestuurd waarin een evaluatie van het gehele proces is gemeld.

VRAGEN VAN DE RAAD
De heer Klopstra (VVD)
Wat is de reden geweest om geen gebiedsgebod rondom het AZC in Delfzijl te realiseren?
Dat heeft te maken met het grote aantal mensen dat in het AZC Delfzijl verblijft. In zo een situatie met toenemende besmettingen wordt het heel lastig om de gezondheid te kunnen borgen. Je moet tot een verdunning zien te komen.

Op welke wettelijke basis heeft u de gezondheid in Musselkanaal geborgd?
Wet publieke gezondheid en wet op de veiligheidsregio's.

De heer Klinkhamer (PvdA)
Wat zijn de positieve punten en leerpunten?
De heer Schuiling wil Stadskanaal bedanken voor de medewerking. De grootste les is dat het COA voldoende reservecapaciteit heeft om binnen een paar uur te kunnen handelen.

De heer Bieze (GBS)
Hoe is overleg met de burgemeester van Stadskanaal gegaan?
De heer Schuiling kan zich geen beter overleg voorstellen dan met de burgemeester van Stadskanaal. Uw burgemeester heeft heel snel het college en de fractievoorzitters bijeen geroepen. We doen het Groningen-breed heel goed als Veiligheidsregio.

Heeft u getoetst of er draagvlak in Musselkanaal was?
De heer Schuiling heeft zich verlaten op de adviezen van de burgemeester, het college en de fractievoorzitters.

Waar is de termijn van 17 dagen verblijf op gebaseerd?
Dat is het medisch advies, quarantaineperiode.

GEZONDHEIDSASPECTEN
De heer Schuiling:
We hebben vervoer moeten regelen met voldoende capaciteit en op een veilige manier. Met voldoende capaciteit op een veilige manier. Rechtstreeks vanuit AZC Delfzijl naar AZC Musselkanaal. Daarbij heeft hij zich laten leiden door medische adviezen van RIVM en GGD.

De heer Reinders (SP)
Heeft u zich er van gewist dat er voldoende medische zorg in Musselkanaal aanwezig was?
De medische zorg is een verantwoordelijkheid van de directeur publieke gezondheid (GGD).

Hoe is er voor gezorgd dat er geen gezondheidsrisico's voor de inwoners van Musselkanaal ontstonden?
Die waren geborgd door de voorwaarden die namens het college door de burgemeester van Stadskanaal waren geformuleerd. Extra personeel, restricties op bewegingsvrijheid.

De heer Reinders memoreert dat er in het begin nog geen hekken waren geplaatst.
De heer Schuiling vertelt dat er onmiddellijk werd opgeschaald en er is voor gezorgd dat dit werd herstelt.

De heer Remmerts (CDA)
Hoe kijkt u aan tegen de medische zorg die in AZC Delfzijl is geboden?
De heer Schuiling antwoord: Ik ben zelf geen medicus. Ik moet mij in mijn rol verlaten op wat de GGD constateert en adviseert.

Hoe is het vervoer precies gegaan en hoe is geborgd dat dit op een medische verantwoordelijke wijze is gegaan?
De heer Schuiling: Er zijn twee bussen gecharterd, er hoefde geen dokter aan boord.

SAMENWERKING VRG COA EN GEMEENTE
Wat hebben we geleerd en waarop moeten we alert zijn
De heer Schuiling:
Van groot belang is dat we voldoende reservecapaciteit hebben om snel te kunnen handelen indien nodig. In de brief die door ons verzonden is, is ook af te leiden dat ook dat er wel enige discussie is geweest tussen COA en de Veiligheidsregio. Wat ons betreft is het COA primair verantwoordelijk voor de mensen aan wier zorg zij zijn toevertrouwd, namelijk het COA. Wij kunnen niet die verantwoordelijkheid overnemen. Wij hebben wel de medische kennis en daar zijn wij verantwoordelijk voor, en we zijn  verantwoordelijk om te helpen een probleem op te lossen.
We moeten ook over en weer begrip hebben dat dit een hele bijzondere situatie is.

De heer Mellies (Lokaal Betrokken)
Heeft COA naar uw weten voldoende locaties om mensen weer in quarantaine te zetten?
De heer Schuiling antwoordt dat hij dat niet precies kan beoordelen. De locatie Haren zit niet vol er vinden ook andere gesprekken plaats over opschaling. Dit is niet een zaak die alleen in Groningen speelt. Zie ook de situatie in Smallingerland die werd opgevangen in Marnewaard.

De heer Klopstra (VVD)
Heeft u suggesties over hoe situaties als in Delfzijl en Smallingerland te voorkomen?
De heer Schuiling vindt het het belangrijkste dat er voortdurend met COA wordt gesproken; kort op de bal zitten en elkaar informeren. Verder heeft het met houding en gedrag te maken. Er vinden overal incidenten plaats. De aanpak die we hier hebben gekozen, dat is in mijn ogen de beste.

Mevrouw Van Mastrigt (portefeuillehouder)
Sluit af met de woorden die de heer Schuiling ook uitsprak: we hebben het op een nuchtere manier met een noordelijke mentaliteit en in nauw samenspel gedaan. Het gaat om de bereidheid om iets te betekenen voor mensen. Je vertrouwt op elkaar. Ze geeft aan blij met dit gesprek te zijn. Het blijkt dat we ook ingewikkelde klussen aan kunnen.

De voorzitter sluit de vergadering.